Wyszukaj na stronie

Odczytywania myśli, zwłaszcza Norwidowych, znany aktor Wojciech Siemion uczył uczniów szkół ponadgimnazjalnych podczas III Dni Norwida, 22 października w bibliotece miejskiej. Wieloletni pedagog Państwowej Szkoły Teatralnej trochę śmieszył, trochę straszył, ale jego wykład z pewnością można uznać za wartościowy.
Wojciech Siemion jest autorem 8 książek – lekcji czytania m.in. Norwida, Mickiewicza, Słowackiego, Reja. - Kto to czyta? Nikt – przyznał ze smutnym uśmiechem.
Początkowo uwagę uczniów na sobie starał się skoncentrować żartami. - Zawsze wykład musi mieć anegdotę – podkreślił. Odwrócił wiszący na ścianie obraz pięknej kobiety, bo jak mówił,  rozpraszał go, i zacytował fraszkę „na Siemiona”: „Nie wypije, nie zje, wciąż gada poezję”. - Nie kupuj lichej kawy, Teofilu. Kupuj dobrą i syp dużo w garnek – wołał, prosząc o kawę.
Nastrój zmieniły wiersze Norwida, który recytowały uczennice I LO Anna Włodarczyk i Żaneta Kozon. - Czy to ma coś wspólnego z mową codzienną? – pytał Wojciech Siemion. - Uznajemy, że wiersze to mowa sztuczna, nikt tak nie mówi. Gdy otwieramy książkę z napisem: „Norwid”, trzeba pamiętać, że to nie nasz język.
Starał się uzmysłowić uczniom, że, czytając czy recytując, dotykamy nie pisma, a czyichś myśli. - Litera jest bezbronna. Dopiero nasza myśl ma odczytać myśl Norwida. Tylko głos ludzki może nadać prawdziwość myśli Norwida - podkreślił.
Na przykładzie ballady „Pani Twardowska” pokazał, jak błędnie odczytujemy myśli Adama Mickiewicza. - „Jedzą, piją, lulki palą”. Istotą języka Mickiewicza jest pauza w środku 8-zgłoskowca. Pauza wyznacza ważność wyrazu położonego przed nią – mówił. – A my lecimy po swojemu i „palą” jest wyrazem najważniejszym, bo obowiązującym sposobem w całej Polsce jest akcentowanie ostatniego słowa. Tymczasem najważniejszy jest wyraz „piją”, bo za chwilę z alkoholu wyskoczy diabeł. Czytanie to przede wszystkim praca własnego łba.
Choć Norwid i Mickiewicz są romantykami, ich utworów nie wolno czytać tak samo, co udowodnił Wojciech Siemion na przykładzie „Mojej piosnki II” Norwida: „Do kraju tego, gdzie kruszynę chleba / Podnoszą z ziemi przez uszanowanie / Dla darów Nieba…”
- Wyraźnie akcentujemy „tego” i „chleba”. Ale o co chodziło Norwidowi? – pytał aktor. - O powrót do ojczyzny. To co? On źle napisał? Dobrze. Tylko my nie dotykamy jego języka. Nie wolno mówić Norwida językiem współczesnym czy językiem Mickiewicza. A jakim językiem pisał Norwid? Wyraźnie odcinał się od romantyków. Zakłada, że jego poetyka będzie wzorowana na wierszach Jana Kochanowskiego. Sięgnij więc po muzykę renesansu, najbardziej znaną pieśń kościelną.
Na koniec wykładu nawiązał do recytacji, które zapoczątkowały spotkanie. - Bardzo dobrze mówiły. Każdy konkurs recytatorski pewnie by wygrały. Ale u mnie, norwidologa – niedostateczny – ocenił. - Musicie zweryfikować swoje czytanie Norwida. Obrażamy Norwida, ale i samych siebie. Chcemy, czy nie chcemy, każdy z nas jest potomkiem Norwida. Nie wolno czytać Norwida byle jak. Pamiętajcie, pierwsze słowo po pauzie to część inicjalna.
- Ten język tak mnie boli - kontynuował. - Przeklinam sam siebie, że nie byłem tu już 80 razy, żeby każdy z was wiedział, jak dotknąć tego języka.
Bogatsi o nowe doświadczenia niektórzy uczniowie udali się na warsztaty malarskie inspirowane wierszem Norwida „W Weronie”. Tworzyli obrazy pod kierunkiem Katarzyny Słowikowskiej – Osik.
Następnego dnia biblioteka zaprosiła młodzież na wycieczkę śladami romantyka, który urodził się w pobliskich Głuchach.

Wróć do listy artykulów z tego wydania