Zadłużenie samorządów: na granicy, ale bez zagrożenia
W przyszłym roku wejdą w życie nowe wskaźniki zadłużenia samorządów, które mogą nie tylko utrudnić pozyskiwanie środków na nowe inwestycje, ale – w najbardziej drastycznych przypadkach – uniemożliwić uchwalenie budżetu. Skarbnicy samorządów powiatu wyszkowskiego uspokajają, że do takiej sytuacji nie dojdzie, choć w niektórych przypadkach wskaźniki świecą się na czerwono. Ostrożnie wypowiadają się również na temat inwestycji planowanych na kolejne lata.
Obecnie przypadające w danym roku raty kredytów i pożyczek, wykup obligacji z odsetkami oraz koszty gwarancji i poręczeń nie mogą być wyższe niż 15% dochodów. Z zachowaniem tego wskaźnika samorządy nie mają problemów.
Nowy będzie ustalany indywidualnie, na podstawie średniej z 3 minionych lat. W skrócie: obciążenie z tytułu zadłużenia ma być pokrywane z nadwyżki bieżącej budżetu (dochody bieżące minus wydatki bieżące) powiększonej o sprzedaż majątku. Jeśli wskaźnik będzie ujemny, samorządy nie będą mogły spłacać zaciągniętych zobowiązań, a to z kolei wyklucza uchwalenie budżetu. W takich przypadku zastępczy plan finansowy ustala Regionalna Izba Obrachunkowa (ale uwzględniając tylko obowiązkowe zadania własne oraz zlecone).
Z raportu Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji na temat kondycji finansowej samorządów (dane za 2011 r.) wynika, że nowy wskaźnik znacznie obniży możliwości zadłużania się. Zdaniem dr. Michała Bitnera z Uniwersytetu Warszawskiego, tylko 300 na ponad 2,7 tys. samorządów będzie w stanie pozyskiwać unijne dotacje w latach 2014-2020. Dla większości samorządów pozyskiwanie środków zewnętrznych wiąże się bowiem ze zwiększeniem zadłużenia na tzw. wkład własny.
Przygotowując się do nowej sytuacji, samorządy starają się ciąć wydatki bieżące. Wystawiają też na sprzedaż majątek, co w przypadku gmin wiejskich, ze względu na brak chętnych, nie daje większego rezultatu. Z kolei zwiększanie dochodów wiązałoby się z podniesieniem podatków, na co lokalne władze nie decydują się (stawki podnoszone są o inflację).
Samorządy starają się też wykorzystać ostatni rok obowiązywania starego wskaźnika i maksymalnie spłacać zadłużenie. Prowadzą też negocjacje z bankami w sprawie wydłużenia spłaty kredytów tak, by w kolejnych latach raty były mniejsze. Oczywiście oznacza to zwiększenie kosztów obsługi kredytów.
Samorząd to nie worek bez dna
Wyszków – największy z samorządów gminnych – ubiegły rok zakończył z zadłużeniem w wysokości 12.884.685 zł. W budżecie na 2013 r. zaplanował dochody bieżące w wysokości 89.064.593 zł. Po odjęciu wydatków bieżących zostanie 4.071.689 zł. Gmina planuje spłacić 2.744.560 zł kredytów.
- Do nowych przepisów przygotowujemy się od trzech lat. Jesteśmy w dobrej kondycji finansowej – zapewnia skarbnik Dariusz Korczakowski. – Staramy się zwiększać różnicę między dochodami a wydatkami. Stąd np. reformy w oświacie.
Ze zwiększeniem zadłużenia gminy będzie wiązało się pozyskanie dotacji na dokończenie budowy obwodnicy śródmiejskiej, o którą zabiegają burmistrzowie. - Ale zagrożenia nie widzę – dodaje skarbnik. - Gmina nie jest jednak workiem bez dna. Zobaczymy, jakie skutki finansowe będą miały nowe przepisy śmieciowe.
Spośród gmin wiejskich najmniejszym zadłużeniem cieszy się gmina Rząśnik, z końcem ubiegłego roku wynosiło ono 387.018 zł. Czy to oznacza, że Rząśnik najmniej inwestuje? – Nie – odpowiada wójt Paweł Kołodziejski. - Inne gminy przeznaczyły środki na mniejsze projekty z Kapitału Ludzkiego, rozdrobniły się. Nie mówię, że to źle. My inwestowaliśmy w kanalizację, drogi asfaltowe.
Gmina Rząśnik, wcześniej niż inne, zdecydowała się na likwidację małych szkół, co zmniejszyło wydatki bieżące. – Ale do oświaty i tak dużo dokładamy – zaznacza wójt.
W tym roku gmina planuje osiągnąć dochody bieżące w wysokości 20.557.014 zł. Po odliczeniu wydatków bieżących zostaje 3.082.534 zł. Na spłatę kredytów i pożyczek przeznacza 152.700 zł.
- Wskaźniki mamy w porządku. Nic nam nie grozi, jesteśmy w komfortowej sytuacji – cieszy się skarbnik Bożena Koch.
W odmiennej sytuacji jest gmina Somianka, gdzie po odjęciu wydatków od dochodów bieżących (15.222.926 zł) w samorządowej kasie zostaje 867.717 zł. Tymczasem gmina zamierza spłacić 1.556.238 zł. Somianka nie ma jednak najwyższego wśród gmin wiejskich zadłużenia – na koniec 2012 r. wynosiło 6 mln 122 tys. zł.
- Jesteśmy na granicy, ale nie widzę zagrożenia – uspokaja skarbnik Anna Królikowska. - Dochody bieżące zamierzamy zwiększyć nadwyżką budżetową.
- Na ten rok mamy zaplanowane inwestycje za kilka milionów złotych – dodaje wójt Andrzej Żołyński. - Skorzystaliśmy z ostatnich możliwości na pozyskanie środków unijnych. Zakładam, że zmieścimy się we wskaźnikach, choć oczywiście są napięte. Programy z nowej perspektywy unijnej pojawią się dopiero w 2015 r., a do tego czasu nasza sytuacja się zmieni.
Wójt zauważa, że samorządom przybywa obowiązków, za którymi nie idą środki: - Zobaczymy, jak będą kształtowały się koszty odbioru odpadów od mieszkańców. Ostatnio czytałem, że również odpisy na Kościół będą kosztem samorządów.
- Przeznaczamy też środki na inwestycje powiatowe, w tym roku ok. 500 tys. zł – uzupełnia wójt.
Sporym zadłużeniem zakończyła 2012 r. gmina Brańszczyk - 11.164.945 zł. Samorząd kończy realizację poważnych inwestycji z udziałem środków unijnych, budowy oczyszczalni ścieków i kanalizacji w Trzciance i Niemirach.
W tym roku planuje osiągnąć dochody bieżące w wysokości 23.101.910 zł, o 1.601.990 zł wyższe od wydatków. Na spłatę zadłużenia przeznacza 1.642.279 zł.
- Z wieloletniej prognozy finansowej wynika, że relacja jest zachowana. Staramy się realistycznie szacować koszty – zapewnia skarbnik Ewa Mróz. - Chcemy wyjść z zadłużenia z pomocą wolnych środków, jakie mamy w budżecie, spłacić teraz jak najwięcej, żeby później raty były mniejsze.
W tym roku gmina nie planuje żadnych nowych zobowiązań, ewen-tualnie skorzysta z preferencyjnych pożyczek z funduszy ochrony środowiska.
Gmina Długosiodło w tym roku zamierza spłacić 1.456.865 zł, przy dochodach bieżących 23.688.507 zł i wydatkach bieżących 21.814.344 zł. Zadłużenie gminy na koniec 2012 r. wynosiło 9.189.293.
- Na chwilę obecną wskaźnik spłaty kredytów wynosi 15%, w naszym przypadku spadnie do ok.7% - nowe przepisy komentuje skarbnik Anna Wicińska.
Z wieloletniej prognozy finansowej wynika, że zbyt wysokie zadłużenie gmina osiągnęłaby w latach 2016-2020. Stąd starania o wcześniejszą spłatę części zobowiązań i kontynuację po 2020 r., kiedy wskaźniki będą niższe.
- Prognozy przygotowuję bardzo realnie. Nie jest tak, że będziemy na granicy – dodaje pani skarbnik. - Zostawiamy margines, żeby móc realizować kolejne inwestycje, z wykorzystaniem środków z następnego budżetu Unii Europejskiej.
Z zadłużeniem w wysokości 7.715.976 zł ubiegły rok zakończyła gmina Zabrodzie. W tym roku zamierza spłacić 935.788 zł, przy czym po odliczeniu wydatków od dochodów bieżących (17.343.616 zł) zostanie 1.568.157 zł. - Tak konstruujemy budżet, żeby nie przekroczyć wskaźników. Przygotowujemy się do tego od dłuższego czasu. Staramy się nie rozbudowywać wydatków, oszczędzać, co jednak nie jest łatwe – mówi skarbnik Wiesława Dąbrowska. – Myślę, że środków wystarczy nam na wkład własny do przyszłych inwestycji.
Powiat ma pieniądze znaczone
Specjaliści w dziedzinie finansów podkreślą, że nowe wskaźniki zadłużenia w szczególnie trudnej sytuacji stawiają powiaty, pozbawione w zasadzie dochodów własnych, np. z podatków. Dochody powiatów stanowią dotacje i subwencje, czyli pieniądze znaczone. W przypadku powiatu wyszkowskiego na przykład dotacja na utrzymanie Państwowej Straży Pożarnej wynosi 2 mln zł, subwencja oświatowa - 32 mln zł. Tych środków nie można wydatkować na inne cele.
W 2013 r. powiat planuje osiągnąć dochody bieżące w wysokości 70.974.148 zł, o 1.292.600 zł wyższe od wydatków. Na spłatę kredytów i pożyczek przeznacza 2.231.600 zł. Zadłużenie powiatu na koniec 2012 r. wynosiło 8.436.419 zł.
- Nowe wskaźniki są bardzo surowe i mogą być kłopotliwe, ale budżet na pewno uchwalimy – zapewnia skarbnik Anna Anuszewska
Powiat ma do dokończenia poważne inwestycje, na które pozyskał środki zewnętrzne: modernizację ul. I AWP, rozbudowę ośrodka szkolno-wychowawczego, termomodernizację szkół i budowę Mazowieckiego Centrum Energii Odnawialnej. Możliwości pozyskania wkładu własnego na realizację innych inwestycji mogą być więc niewielkie.
SB
Komentarze
Publikowane komentarze są prywatnymi opiniami internautów. Redakcja Nowego Wyszkowiaka nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. Redakcja zastrzega sobie możliwość przeredagowywania fragmentów komentarzy w sposób nie zmieniający ich przekazu, a w szczególnych przypadkach usuwania fragmentów lub całych komentarzy. Nie będziemy publikować opinii, które są wulgarne, obraźliwe, naruszające zasady współżycia społecznego, zawierają adresy www i e-mail oraz dane osobowe i teleadresowe, obrażają osoby publiczne, obrażają inne osoby uczestniczące w dyskusji, mogą łamać prawa autorskie, nie są zgodne z tematem komentowanego artykułu.
2013-04-16 21:20
~Jwan
Ulica I Armii W.P. prowadzi na wschód.Wszystkie inne kierunki już zrobiono.Na tą napewno zabraknie pieniędzy.Największe zacofanie zawsze na wschodnim kierunku.
2013-04-15 20:49
~ad
powiaty już sprzedają pasy przydrogowe za ceny komercyjne, myślą, że mają do czynienia z idiotami żądając po 100 zł za metr nieużytku lub dzierżawy 10 zł m2. Czy to nie przesada komunisci zabrali za darmo!!!
2013-04-15 20:20
~&&&&&&&&&
WARRRRA OD PODNOSZENIA PODATKÓW,NAWET O STOPIEŃ INFLACJI.
2013-04-15 13:03
~??
dostaną kasę od mieszkańców za odbiór śmieci/Somianka/ i starczy im na wszystko, bo stawka najwyższa w okolicy, nawet na imprezy z których władza słynie
2013-04-14 21:27
~abc
Dziwne że tu nie ma dyskusji bo jest o czym dyskutować.Tak zadłużyć gminy, no oprócz rząśnika ale tam od czasu Kozona nic się nie dzieje, jak zostawił tak jest.A Brańszczyk i Długosiodło w stosunku do budżetu strasznie zadłużone. Oj teraz już nawet ktedytu nie dostaną.
2013-04-11 12:46
~Kowalski
Tylko.czy w wyniku poniesionych wydatkow budzetowych polozenie mieszkancow sie poprawilo? Czy poprawila sie dostepnosc do opieki lekarskiej i szpitalnej? Bo sie ubozenie tych mieszkancow jest posterpujace to wiemy ! Wiec smiac sie czy plakac ?
Czytaj w aktualnym numerze
Reklama
Najczęściej czytane
Archiwum
Reklamy google
