Bitwa pod Pecynką (prowadzona do 31 sierpnia 1944 r.) była jedną z największych bitew partyzanckich stoczonych przez oddziały Armii Krajowej. Wycofujące się wojska Wehrmachtu 2 września 1944 r., w odwecie, rozstrzelały w Lipniaku-Majoracie 448 osób, wśród nich sporą grupę matek z dziećmi. Większość zginęła w miejscu egzekucji, część zakopano żywcem, pojedyncze egzekucje miały miejsce w lasach i na polach. 

Uroczystość rozpoczęła się od złożenia kwiatów pod tablicami pamiątkowymi przed kościołem w Długosiodle, Mszą św. i programem patriotycznym w wykonaniu młodzieży miejscowego Gimnazjum Publicznego im. AK. 

Już w Lipniaku-Majoracie przypomniano tamte tragiczne wydarzenia i odsłonięto nowe tablice z nazwiskami zamordowanych osób, na które gmina pozyskała środki z Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego (granitowe płyty i 16 krzyży). Nazwiska pochodzą z pracy Mieczysława Bartniczaka „Lipniak Majorat oskarża i przypomina”. Tablice odsłonili wójt Stanisław Jastrzębski, sołtys Lipniaka-Majoratu Elżbieta Rogalska oraz Elwira Bakuła (wnuczka Eugeniusza Bębenka, który stracił tu troje członków rodziny). Wiersz Zenona Kozłowskiego „Pokłosie bitwy pod Pecynką” odczytał Mateusz Kot.

Przy pomniku w Pecynce przypomniano najważniejsze informacje o stoczonej tam bitwie. Niemiecki pierścień wokół obozu partyzantów tworzyło 6 batalionów piechoty i ciężki sprzęt bojowy. Bitwa trwała ok. 9 godzin, zginęło 60 żołnierzy AK. W upamiętnieniu tych wydarzeń uczestniczył m.in. weteran spod Pecynki, Zbigniew Kempisty ps. Turoń. Jego towarzysz broni, Jerzy Bauer ps. Tobruk, nie doczekał tej uroczystości, zmarł 26 lipca. O rozmowie z jego żoną ze wzruszeniem opowiadała dyrektor gimnazjum Ewa Zawadzka. Przeczytała wystąpienie Jerzego Bauera z 2010 r.: „Znaczna część naszego zgrupowania partyzanckiego to młodzież harcerska, która została przygotowana do wojaczki na ostatnim przedwojennym kursie przysposobienia wojskowego w Ostrowi Mazowieckiej. (…) Patriotyzm, którym się kierowaliśmy, wynieśliśmy z domów, piastujących troskliwie nasze piękne, wielowiekowe tradycje i dumę, że jest się Polakiem. W starciu z wielokrotnie silniejszym, doskonale uzbrojonym przeciwnikiem nie daliśmy się zniszczyć, nie ulegliśmy zbrodniczej przemocy. (…) Tym wszystkim, którzy polegli w bitwie, zostali bestialsko pomordowani, (…) my żyjący i nasi następcy winniśmy zachować należyty szacunek i zapewnić, aby pamięć o nich trwała wiecznie”. Jerzy Bauer podkreślił wspaniałą postawę mieszkańców gminy, którzy wspierali partyzantów. Dla niego pamięć o tych dniach „to cenny testament, moralna spuścizna, drogowskaz w przyszłość”.

– Ludzie odchodzą, pamięć zostaje – stwierdziła Ewa Zawadzka, przypominając zmarłą w ubiegłym roku Barbarę Lipską, żonę Stanisława Lipskiego ps. Akacja. 

Udział młodzieży szkolnej w tych uroczystościach jest żywą lekcją historii, sugestywniejszą niż lektura podręczników. Mówił o tym m.in. prezes koła Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych Władysław Guzowski. Samorządowcy z sąsiednich powiatów i gmin zwracali uwagę na znaczenie współpracy i wspólnego przeżywania rocznic wydarzeń w Pecynce i Lipniaku-Majoracie. Osobisty wymiar mają dla wójta gminy Wąsewo Rafała Kowalczyka, którego dziadek  zawdzięcza życie Tomaszowi Grąbczewskiemu, ps. Sójka.

Wójt Stanisław Jastrzębski podziękował organizatorom i obecnym za przybycie. Po złożeniu kwiatów przez liczne delegacje samorządowców, szkół i organizacji zebrani udali się na żołnierski poczęstunek.  

Autor:
Treść:
Kod z obrazka: