Wykształceni, młodzi ludzie często mają nadzieję, iż po studiach rozpoczną pracę w państwowych instytucjach. Rozpoczynają więc proces poszukiwania informacji o naborach, gromadzenia niezbędnych dokumentów. Przeglądają ustawy wymagane przy ubieganiu się o konkretne stanowisko. 

W rezultacie osoby spełniające wymogi zostają zaproszone na test wiedzy. Jak się później okazuje, przypisuje się im rolę tłumu - statystów będących zasłoną dymną dla kontrolerów. 
 

Bardzo często zdarza się, iż kierownicy dobierają kryteria naboru pod konkretnego kandydata. Często jest to osoba, która już pracuje w danej instytucji, bądź też zna przyszłego przełożonego z życia prywatnego. Eksperci wskazują, że dopóki nie zostanie wprowadzona kara za tego typu działania, to procedura zatrudniania osób bez kwalifikacji nie zniknie.

Kilkanaście/kilkadziesiąt, a nawet kilkaset osób przystępuje do testu konkursowego na dane stanowisko. Wśród egzaminowanych znajduje się osoba, która pracuje w pionie od kilku miesięcy. Często stażysta, który również nie zdobył tego stanowiska w drodze sprawiedliwego wyboru. Jej przełożeni i ona sama od samego początku znają wyniki testu. Rzesza kandydatów, niejednokrotnie z lepszymi kwalifikacjami, przechodzi do kolejnego etapu, jakim jest rozmowa kwalifikacyjna. Wygrywa oczywiście osoba o największych znajomościach, nie - jak mówi teoria - wiedzy.

Ania pisze: „Podjęłam próbę znalezienia pracy w okolicznych urzędach. Dziś mam za sobą kilka konkursów. W większości z nich udaje mi się dobrnąć do ostatniego etapu. Przy naborze na wolne stanowiska w polskich urzędach wciąż jednak bardziej od umiejętności czy wykształcenia decydują znajomości. Pomimo że w ogłoszeniu o naborze nie wspomniano nic o koligacjach rodzinnych i towarzyskich, a to jest kwestia bardzo ważna, jeżeli chodzi o możliwości bycia zatrudnionym. W większości instytucji państwowych/publicznych o zatrudnieniu kogoś nie decydują kwalifikacje, a koneksje.”

Kilka (9) osób spełnia wymagania formalne na stanowisko urzędnicze. Nadchodzi dzień testu. Jako kandydatka wchodzę niepewnie do urzędu, kierując się na 1 piętro, sekretarka niechętnie podnosząc głowę zza blatu, prosi czekać. W ciągu następnych minut zjawiają się kolejne osoby będące równie zestresowane i przejęte sytuacją jak ja. Naszą uwagę przykuwa jedna z kandydatek, która wchodząc pewnie na górę z uśmiechem wita koleżanki i kolegów z tutejszego urzędu, śmiało wchodząc do kolejnych pokoi. Jeden z pracujących urzędników zwraca się do niej, mówiąc: „To kiedy zaczynasz pracę?”. Wzburzone zachowaniem powyższych osób nieśmiało komentujemy sytuację. Test przechodzi 90% z nas, komisja wywołuje poszczególne osoby na rozmowę kwalifikacyjną. Czy to przypadek, że nabór na stanowisko wygrywa osoba, do której pani z komisji i osoby z urzędu zwracają się po imieniu? Nie sądzę.
 

Kilkadziesiąt osób zakwalifikowanych na test podejmuje próbę jego poprawnego rozwiązania. Na korytarzu wyraźnie widać zdenerwowanie, stres, niektórzy pilnie przeglądają ustawy, próbując zapamiętać jak największą ilość wiedzy. W pewnym momencie nawiązuje się dialog mówiący o tym, iż „stanowisko i tak zostało obstawione”. Panie wyraźnie mają za sobą kilka takich konkursów, a każdy z nich kończy się tak samo i mówi jedno: Bez znajomości ani rusz. Na rozmowę kwalifikacyjną dostaje się 9 osób, w tym dwie z pań pracujących już w tej instytucji. Czy to przypadek, że jedna z nich otrzymuje to stanowisko, pomimo tego, iż inna z kandydatek, nie związana z tą instytucją, zdobywa 100% na teście kwalifikacyjnym i wszystkie odpowiedzi na zadawane pytania przechodzi płynnie i dodatkowo posiada wykształcenie idealnie wpasowujące się w instytucję? Nie sądzę…

Marta: „Będąc rok temu na stażu,  dowiedziałam się, że jest organizowany konkurs na stanowisko urzędnicze. Postanowiłam wziąć w nim udział, bo uważałam, że posiadam wszelką wiedzę potrzebną w pracy na tym stanowisku. Co prawda dochodziły mnie słuchy, że stanowisko jest już obsadzone, a konkurs to fikcja i zamydlenie oczu, ale i tak postanowiłam spróbować. Test zaliczyłam bardzo dobrze, rozmowa również wypadła pomyślnie, a ja pełna nadziei czekałam na odpowiedź. Niestety prawda okazała się brutalna. Pani, o której wcześniej mówiono, po rozmowie kwalifikacyjnej od razu poszła zapoznać się ze swoim nowym stanowiskiem pracy, w momencie, kiedy ja nie byłam nawet świadoma, że już jest „po zawodach”.
 

Po każdym takim konkursie czuję się po prostu gorsza. Nie dlatego, że byłam za słaba, ale dlatego, że mimo lat nauki na studiach, lat doświadczenia, dni nauki przed samym testem wszystko okazuje się zbędne. Znajomości są dla mnie atrybutem nie do pokonania. Najbardziej boli sytuacja, kiedy jako kandydat zdobywasz 100% z testu, rozmowę kwalifikacyjną przechodzisz płynnie i dostajesz odpowiedź odmowną wiedząc, iż konkurs wygrała osoba z danego urzędu, bądź, co gorsza, siostrzenica/kuzynka/ciocia osoby przeprowadzającej nabór. Przed każdym konkursem zadaję sobie pytanie: ,,Po co to robisz?’’ Jednak odpowiedź jest zawsze jedna: ,,Ponieważ nadzieja zawsze umiera ostatnia’’. 

Do każdego testu przystępuję z nadzieją, że tym razem zostanie rozstrzygnięty sprawiedliwie. 

Prawda jest brutalna i skłania do postawienia tezy, że każdy nabór można zorganizować w taki sposób, aby wygrała konkretna osoba. 

Zdaję sobie sprawę, że problem dotyczy całego kraju, jednak wszyscy płacimy podatki i każdy powinien mieć równe szanse na zatrudnienie w instytucjach państwowych. Konkursy powinny być rozstrzygane przez niezależne komisje, a testy powinny być układane przez osoby z zewnątrz i dotyczyć zagadnień ściśle związanych z danym stanowiskiem. Obecnie szkoda naszego czasu, pieniędzy i niepotrzebnych emocji.

Niedawno pojawił się artykuł, gdzie Wyszków był opisany jako miasto, w którym dobrze się mieszka. Czy to prawda, skoro bez znajomości trudno tu o pracę? Problem jest ogólnopolski, ale warto go poruszyć. Może nadszedł czas, by w urzędach wymagano miedzy innymi języka angielskiego i innych kompetencji, na które stawiają szanujące się firmy, może czas, by osoby pracujące w urzędach miały doświadczenie w pracy na przykład w Warszawie, gdzie trzeba działać kreatywnie, wychodzić naprzeciw klientom i usprawniać ich obsługę, niejednokrotnie robiąc kilka rzeczy jednocześnie, mieć podzielną uwagę i dawać z siebie 100 % normy. Zdaniem wielu ludzi trzech pracowników urzędu można zastąpić jednym, lecz po pierwsze przyjętym do pracy w uczciwym procesie rekrutacji, po drugie znającym ciężką, kreatywną pracę, po trzecie chcącym coś zmienić, wprowadzić coś nowego na swoim stanowisku, a nie pracować jak maszyna przez wiele lat, wykonując tę samą pracę bez zbytniego zaangażowania.

Zachęcamy osoby, które dotknął problem szukania pracy w okolicznych urzędach bez znajomości do zgłoszenia się do redakcji i komentowania.

Autor:
Treść:
Kod z obrazka: