Strona główna
Galeria Kontakt Ogłoszenia
Historia Ziemia
Wyszukaj na stronie


Zrozumiałe mimo upływu kilkuset lat
Interesującego wykładu na temat staropolskich pieśni wielkanocnych i pasyjnych oraz koncertu  „Stabat Mater” G.B. Pergolesiego wysłuchała w pierwszym dniu Wielkiego Tygodnia publiczność, która przyszła 6 kwietnia do miejskiej biblioteki.
- To dla mnie najbardziej wzruszający temat – tak Waldemar Smasz, historyk literatury, eseista, tłumacz rozpoczął wykład zatytułowany „Ach, ja Matka Boleściwa – Męka, Śmierć i Zmartwychwstanie w poezji polskiej”. – Od wielu lat się tym zajmuję, do tego wracam.
Pieśni wielkanocne i pasyjne to, obok „Bogurodzicy”, najstarsze polskie pieśni, mające nawet 800 lat.
- Co jest w pieśniach kościelnych, że pozostały do dzisiaj i że wszystkie teksty rozumiemy, że ten język, kiedy dotyczy spraw najważniejszych, niezmiennych, w niczym się nie zmienił, chociaż tak bardzo się zmienia? – pytał.
W swoim wykładzie starał się obszernie odpowiedzieć na to pytanie. Najpierw nawiązał do utworu „Stabat Mater” (stała Matka), wykonanego w drugiej części spotkania.
- My mamy swoje polskie „Stabat Mater” i tak wybitne, tak znakomite, że przynajmniej połowa tego tekstu, powstałego w XV wieku, dwie najważniejsze części, są w pełni czytelne do dziś. Myślę o „Lamencie świętokrzyskim”, znanym też jako „Żale Matki Bożej pod krzyżem”, albo od pierwszych słów utworu „Posłuchajcie, bracia mili”.  Otóż tak mówi Matka Boża do Syna:
Synku miły i wybrany,
Rozdziel z matką swoją rany.
A wszelakom Synku miły, ciebie w swym sercu nosiła,
A już idziesz ode mnie moja nadziejo miła
Przemów k matce, bych się ucieszyła,
Synku, bych cię blisko miała,
Niecoć bych cię wspomagała.
Twoja głowa krzywo wisa, tęch bych ja podparła,
Krew po tobie płynie, tęch bych ja utarła,
Picia wołasz, picia bych ci dała,
Ale nie lza dosiąc twego świętego ciała.

- Rozumiecie, państwo, każde słowo, a te słowa mają 600 lat! Te czułe słowa - rozmowę matki z synem - wszystkie rozumiemy – mówił z podziwem.
Zaznaczył, że w naszych zbiorach dużo jest tekstów pasyjnych i wielkanocnych. Jednym z powodów jest to, że  przez pierwsze trzy wieki chrześcijaństwa Wielkanoc była jedynym świętem. Początkowo wszystko toczyło się wokół Wielkanocy, bo Chrystus przyszedł po to, żeby umrzeć na krzyżu. Nic więc dziwnego, że uroczystości wielkanocne, a wcześniej Wielkiego Tygodnia, odgrywały najważniejszą rolę.
Poza tym do soboru trydenckiego (koniec XVI w.) pieśni kościelne mogły powstawać wyłącznie na podstawie tekstów ewangelicznych. O Bożym Narodzeniu w Ewangelii są tylko dwa zapisy, a na temat Męki Pańskiej każdy z czterech ewangelistów zostawił ich dużo.
- Wszystko, co śpiewano 800 - 900 lat temu, my śpiewamy dziś w pieśniach rezurekcyjnych – zauważył prelegent. - Przynajmniej trzy pieśni, które zaśpiewamy za kilka dni w procesji:  „Chrystus zmartwychwstał jest” (tekst zapisany w 1365r.), „Przez Twoje święte z martwych powstanie” i „Wesoły nam dziś dzień nastał”, oczywiście w pewnych przemianach, w swojej pierwszej wersji zostały zapisane przez rokiem 1360. Tak daleko sięgniemy w polską przeszłość. A najwybitniejszy tekst o Matce Bożej pod krzyżem jest zaledwie o 100 lat późniejszy.
- Zachwycając się sztuką europejską, pamiętajcie – podkreślił - że mamy swoje, nie gorsze, tylko trzeba do tego sięgnąć.
Potem artyści Teatru Wielkiego Opery Narodowej w Warszawie: Joanna Puławska (sopran), Agnieszka Chmielewska (alt) oraz Maciej Rostkowski (organy) wykonali koncert „Stabat Mater” włoskiego kompozytora barokowego Giacomo B. Pergolesiego.
Poniedziałkowe spotkanie w bibliotece stanowiło oryginalne zakończeniem okresu Wielkiego Postu oraz przygotowanie do Triduum Paschalnego i Wielkanocy.
Elżbieta Szczuka
Wróć do listy artykulów z tego wydania
Komentarze
Publikowane komentarze są prywatnymi opiniami internautów. Redakcja Nowego Wyszkowiaka nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. Redakcja zastrzega sobie możliwość przeredagowywania fragmentów komentarzy w sposób nie zmieniający ich przekazu, a w szczególnych przypadkach usuwania fragmentów lub całych komentarzy. Nie będziemy publikować opinii, które są wulgarne, obraźliwe, naruszające zasady współżycia społecznego, zawierają adresy www i e-mail oraz dane osobowe i teleadresowe, obrażają osoby publiczne, obrażają inne osoby uczestniczące w dyskusji, mogą łamać prawa autorskie, nie są zgodne z tematem komentowanego artykułu.
Lista komentarzy jest pusta!
Czytaj w aktualnym numerze
Wiadomości z miasta
Twarzą w twarz, na scenie, a nie w wirtualnym świecie smartfonów spotkały się współczesne dzieci i nastolatki w kolejnym Tanecznym Deptaku. Twórcy...
Sport
Ostatni pojedynek w III lidze kobiet rozegrały w sobotę zawodniczki Loczków Wyszków. - Oby ostatni na czas dłuższy niż rok - mówią...
Czytelnicy napisali
01.06.2016r. w prezencie z okazji Dnia Dziecka, rodzice z grupy „Żabki” pod czujnym okiem Pani Magdaleny Łyszkowskiej i Moniki Ponichtera przygotowali przedstawienie...
Wiadomości z powiatu
Wszyscy radni zagłosowali za udzieleniem wójtowi absolutorium z tytułu wykonania budżetu za 2015 r. Budżet zamknął się ponadmilionową nadwyżką, na inwestycje...
Kultura
Wyszkowska biblioteka włączyła się w ogólnopolską akcję Noc Bibliotek „Wolno czytać”, która upłynęła pod znakiem Henryka Sienkiewicza i...

strony www Warszawa